Cuốn sách “Kì công diệu nghệ – Một số kĩ thuật và công nghệ trên dải đất hình chữ S trước thế kỉ XX” của nhóm tác giả Đông Nguyễn và Kaovjets Ngujens, Nhà xuất bản Kim Đồng ấn hành, mang đến góc nhìn khái quát về những phát minh của người Việt xưa, với hy vọng khơi gợi tinh thần tự hào dân tộc của bạn đọc trẻ hôm nay.
Ngày 24/5, tại Hà Nội, Wings Books – thương hiệu sách trẻ của Nhà xuất bản Kim Đồng tổ chức giao lưu, ra mắt cuốn sách “Kì công diệu nghệ – Một số kĩ thuật và công nghệ trên dải đất hình chữ S trước thế kỉ XX”.
Cuốn sách về những kỹ thuật và công nghệ của người Việt xưa.
Từ rất sớm, những phát minh mới mẻ của nhân loại đã được ông cha ta biết tới, tìm cách học hỏi và làm chủ. Bên cạnh đó, có không ít những phát kiến do dân tộc ta tự sáng tạo ra khiến các nhà du hành, nhà nghiên cứu lịch sử thế giới cũng phải kinh ngạc.
“Kỳ công diệu nghệ” giới thiệu 30 kỹ thuật và công nghệ nổi trội, cả du nhập lẫn tự sáng tạo, mà người Kinh, người Chăm… từng sinh sống trên mảnh đất hình chữ S đã ứng dụng vào đời sống trước thế kỷ XX.
Sách có 5 phần, gồm các kỹ thuật và phát kiến ở các lĩnh vực sản xuất, xây dựng, hàng hải, phục vụ đời sống và quân sự. Ở mỗi phần, độc giả sẽ thấy tự hào về sự sáng tạo và tay nghề điêu luyện của cha ông thời xưa.
Chia sẻ tại sự kiện, tác giả Đông Nguyễn cho biết: “Một trong những phát kiến độc đáo được nhắc tới trong cuốn sách là thuyền đáy đan nan bằng tre – kiểu kết cấu thuyền được cho là không xuất hiện ở Trung Hoa hay các nước Đông Nam Á khác. Giữa thế kỷ XX, hải quân Hoa Kỳ từng ghi nhận các mẫu thuyền dài 12–15 mét với đáy làm từ nan tre ghép lại, có khả năng chịu tải lớn, nhẹ, rẻ và ít bị sinh vật biển phá hoại. Đây là minh chứng sinh động cho tư duy sáng tạo thích nghi với điều kiện tự nhiên và kinh tế”.
Các tác giả cuốn sách “Kì công diệu nghệ” giao lưu với độc giả.
Không dừng lại ở đó, Việt Nam còn là nước Á Đông hiếm hoi sớm áp dụng kỹ thuật xây thành theo kiểu ngôi sao (star fort) – một tinh hoa quân sự châu Âu. Thành Bát Quái ở Gia Định (1790) với mặt bằng hình hoa sen là ví dụ tiêu biểu, vừa có khả năng phòng thủ ưu việt, vừa là công trình kiến trúc biểu tượng cho tư duy cải cách.
Ngoài ra, cuốn sách còn nhắc đến nhiều thành tựu ít được biết đến: người Việt từng biết luyện tơ từ thân cây chuối, một thợ thủ công đã sang tận Hà Lan từ thế kỷ XVIII để học làm đồng hồ cơ và kính viễn vọng, hay việc xe cứu hỏa đã xuất hiện từ thời vua Minh Mạng…
Những nội dung trong sách được khảo cứu qua các văn bản và thư tịch cổ, được chú thích chi tiết trong sách để người đọc có cơ sở kiểm chứng lại. Bên cạnh đó, cuốn sách có hàng trăm hình minh họa chi tiết về các kỹ thuật và phát kiến được họa sĩ Kaovjets Ngujens tái hiện chân thực và sinh động, giúp người đọc dễ dàng hình dung và tìm hiểu.
Tác giả Đông Nguyễn chia sẻ, cuốn sách là kết quả nghiên cứu hàng chục năm về những phát minh, tiếp thu khoa học, công nghệ của cha ông chúng ta trước thế kỷ XX. Hy vọng, cuốn sách có thể khơi gợi tinh thần tự hào dân tộc, trở thành nguồn cảm hứng tích cực, thổi bùng niềm đam mê khoa học và đổi mới công nghệ trong những người trẻ hôm nay.
Đặc biệt, dự án sách nhận được sự đồng hành chuyên môn từ nhiều nhà nghiên cứu uy tín như Đỗ Thái Bình, Trần Trọng Dương, Phạm Lê Huy, Trần Quang Đức, Nguyễn Ngọc Duy, Từ Việt Thanh, Nguyễn Ngọc Tân, Dương Việt Dũng… và được hiệu đính bởi nhà nghiên cứu mỹ thuật Phan Cẩm Thượng.
Phương pháp đóng thuyền được giới thiệu tại sách.
Với nỗ lực tái hiện quá khứ bằng một ngôn ngữ thị giác hấp dẫn, “Kì công diệu nghệ” hứa hẹn là cuốn sách truyền cảm hứng mạnh mẽ cho giới trẻ – những người đang tìm kiếm kết nối giữa bản sắc truyền thống và tinh thần đổi mới trong thời đại công nghệ.
Đây không chỉ là một cuốn sách lịch sử, mà là nhịp cầu dẫn lối cho những giấc mơ khoa học và sáng tạo hôm nay, bắt nguồn từ trí tuệ Việt xưa.
Tác giả Đông Nguyễn là người chuyên nghiên cứu về lịch sử phong tục, trang phục và quân khí. Anh là đồng sáng lập nhiều nhóm và trang chuyên nghiên cứu về lịch sử, văn hóa cổ như: Đại Việt Cổ Phong, Vietnam Centre, Vương Sư Kiên Duệ…
Kaovjets Ngujens là họa sĩ người Latvia gốc Việt, chuyên minh họa lịch sử theo các thời kỳ, là tác giả và họa sĩ chính trong nhiều dự án sách và phim tài liệu lịch sử.
H.Nga
