Ngày 09/09/2022 tại trường ĐH Hoa Sen đã diễn ra Hội thảo Đào tạo Thương mại Điện tử (TMĐT) các trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh. Hội thảo do Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cùng Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam phối hợp tổ chức.
Tham dự hội thảo có nhiều đại biểu từ các cơ quan quản lý nước và các tổ chức liên quan tới thương mại điện tử, công nghệ thông tin, logictics, thanh toán, đầu tư, khoa học và công nghệ, giảng viêntừ nhiều trường đại học và các doanh nghiệp TMĐT…
Trong hai năm vừa qua trải qua đại dịch Covid-19 với những tác động nặng nề tới kinh tế – xã hội, tuy nhiên, lĩnh vực thương mại điện tử tiếp tục duy trì được đà phát triển nhanh. Ước tính năm 2021 lĩnh vực này đạt tốc độ tăng trưởng vượt 20% và đạt quy mô trên 16 tỷ USD. Tốc độ này sẽ cao hơn nhiều trong bốn năm 2022 – 2025 nhờ kiểm soát tốt đại dịch Covid-19 và những động lực tăng trưởng từ Làn sóng thứ hai của thương mại điện tử.
Báo cáo Chỉ số Thương mại điện tử năm 2020 và 2022 đã nhấn mạnh nguồn nhân lực chất lượng cao về thương mại điện tử tại hàng triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như các hộ kinh doanh trên cả nước là một trong các yếu tố quyết định tới sự phát triển nhanh và bền vững của thương mại điện tử nước ta trong giai đoạn tới. Kênh chủ yếu để đào tạo nguồn nhân lực thương mại điện tử chuyên nghiệp, chất lượng cao là các trường đại học. 
Quyết định số 645/QĐ-TTg ngày 15 tháng 5 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2021 – 2025 đã đặt ra hai mục tiêu về đào tạo nguồn nhân lực. Mục tiêu thứ nhất là 50% cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp triển khai đào tạo thương mại điện tử. Mục tiêu thứ hai là một triệu lượt doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cán bộ quản lý nhà nước, sinh viên được tham gia các khoá đào tạo về kỹ năng ứng dụng thương mại điện tử.
Theo Báo cáo Đào tạo Thương mại điện tử tại các trường đại học 2022 của Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), trong năm 2021 đã có nhiều trường đại học bắt đầu đào tạo chính quy ngành thương mại điện tử. Cũng theo Báo cáo này nhiều trường đại học trên cả nước dự kiến mở ngành thương mại điện tử trong giai đoạn từ nay đến năm 2025. Một số ngành đào tạo khác liên quan tới TMĐT cũng cho thấy nhu cầu nhân lực tăng nhanh. Chẳng hạn, thông tin tuyển sinh vào ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng năm học 2022 – 2023 thể hiện nhu cầu theo học ngành này rất cao. Đồng thời, từ năm học này Bộ Giáo dục và Đào tạo đã mở hai ngành đào tạo mới là Kinh tế số và Công nghệ tài chính (Fintech).
Năm 2022 VECOM tiến hành khảo sát tình hình đào tạo thương mại điện tử tại 132 trường đại học và xây dựng Báo cáo Đào tạo thương mại điện tử. Theo khảo sát số trường đào tạo ngành thương mại điện tử trình độ đại học (mã ngành 7340122) liên tục tăng nhanh và tới nay đã lên tới 36 trường; Gần 40 trường đại học đã đào tạo chuyên ngành thương mại điện tử; Có tới 53 trường đã giảng dạy học phần thương mại điện tử; Phần lớn các trường được khảo sát đã giảng dạy các học phần liên quan trực tiếp tới thương mại điện tử như tiếp thị số (digital marketing), công nghệ tài chính (fintech), logistics và quản lý chuỗi cung ứng; Chương trình đào tạo thương mại điện tử càng ngày càng có xu hướng ưu tiên hơn đối với kinh doanh dựa trên công nghệ thông tin và truyền thông (Infomation Technology and Telecomunication – ICT). Điều này dẫn tới càng ngày càng nhiều trường giao cho các khoa kinh tế – thương mại giảng dạy ngành này; Đội ngũ giảng viên thương mại điện tử đông đảo và chất lượng cao hơn nhiều so với một thập kỷ trước.
Bên cạnh đó, nhiều bước tiến lớn khác được thể hiện rõ ràng qua cuộc khảo sát liên quan tới chương trình đào tạo, học liệu, nghiên cứu khoa học, thực tập – kiến tập và hoạt động của các câu lạc bộ sinh viên, hợp tác với các doanh nghiệp trong đào tạo thương mại điện tử.
Tuy có những bước tiến lớn như trên nhưng các trường đại học còn nhiều thử thách cần vượt qua để có thể đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực rất cao của lĩnh vực thương mại điện tử giai đoạn đến năm 2025 và xa hơn nữa. Cụ thể: Đội ngũ giảng viên thương mại điện tử chưa đáp ứng nhu cầu đào tạo cả về số lượng và chất lượng; Học liệu phục vụ đào tạo thương mại điện tử chưa đáp ứng đòi hỏi giảng dạy và học tập; Hợp tác trong đào tạo thương mại điện tử còn mờ nhạt ở mọi hình thức; Số lượng các trường đại học đào tạo ngành thương mại điện tử tăng nhanh chưa tương xứng với chất lượng của chương trình đào tạo…
Tại hội thảo, các diễn giả và đại biểu tập trung thảo luận, đánh giá mức độ đáp ứng, xây dựng nguồn nhân lực trình độ đại học đối với sự phát triển thương mại điện tử hiện nay, những khó khăn nổi bật gặp phải, vấn đề liên quan trực tiếp tới giảng dạy TMĐT tại các trường đại học…
