Vụ tranh chấp dự án ngàn tỷ ở Long An: Khẩn thiết đề nghị “cởi trói” dự án

Trong kiến nghị ngày 9-1-2021, Cty HP nêu rõ: Dự án bị Chủ tịch UBND tỉnh Long An chỉ đạo buộc phải tạm dừng triển khai trong 2 tháng nhưng đã hơn 14 tháng vẫn còn “cấm vận”; lại bị Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh ngăn chặn 13 quyền sử dụng đất (QSDĐ) với 232,66ha kéo dài hơn 3 năm vẫn tiếp diễn. Với hơn 1.000 tỷ đồng đầu tư vào dự án, Cty HP đang oằn mình gánh chịu thiệt hại chồng chất…

CHỦ ĐẦU TƯ KHỐN KHỔ VÌ… “MỘT CỔ HAI TRÒNG”(!)

Khu dân cư cao cấp và Trường đua ngựa (gọi tắt Dự án – DA) do Cty HP làm chủ đầu tư (CĐT), triển khai từ năm 2003 đến nay. Ngày 1-6-2007, HP và China Policy Limited (gọi tắt CPL) ký “Thỏa thuận khung”, hai bên hợp tác, tiến tới ký hợp đồng lập liên doanh để thực hiện DA. Theo đó, vốn đầu tư ban đầu của DA là 140 triệu USD, Cty HP góp 30% vốn bằng QSDĐ, CPL góp 70% bằng tiền mặt, đã tạm ứng 15,6 triệu USD cho chi phí bồi thường về đất.

Quá trình hợp tác, CĐT phát hiện CPL và công ty mẹ Chuangs đã lợi dụng “Thỏa thuận khung” để thu lợi bất chính số tiền rất lớn bằng thủ đoạn gian dối, cùng nhiều hành vi khác dẫn đến mâu thuẫn không thể hóa giải. CPL khởi kiện đến Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC). Phán quyết trọng tài (PQTT) ngày 25-4-2013 của VIAC, chấp nhận yêu cầu của CPL, hai bên tiếp tục thực hiện “Thỏa thuận khung”, lập công ty liên doanh.

Theo nhiều chuyên gia pháp lý, PQTT ép buộc hai bên liên doanh là trái pháp luật về quyền tự do kinh doanh. Tuy nhiên, do PQTT đã có hiệu lực nên Cty HP thiện chí cùng CPL đàm phán nhưng chưa đạt kết quả do còn nhiều bất đồng.

Một mặt thực thi PQTT, một mặt HP nỗ lực triển khai DA để không bị thu hồi. Phía CPL thì ngược lại, yêu cầu CĐT chấm dứt thực hiện DA trên phần đất 232,66ha của HP.

Ngày 11-10-2019, Chủ tịch UBND tỉnh Long An lúc này là ông Trần Văn Cần chủ trì cuộc họp. Sau khi đại diện các cơ quan dự họp nêu ý kiến, Chủ tịch Cần kết luận: Đề nghị của CPL là không có căn cứ pháp lý; hiện nay UBND tỉnh đang yêu cầu HP đẩy nhanh tiến độ thực hiện DA theo quy định của pháp luật.

Chỉ một tháng sau, Chủ tịch Cần chủ trì cuộc họp lần hai ngày 13-11-2019, bất ngờ yêu cầu HP tạm ngưng triển khai DA trong phạm vi 232,66ha cũng như dừng các hợp đồng đã ký với các đối tác trong 2 tháng từ ngày 13-11-2019.

Trước đó, cũng theo yêu cầu của CPL, Cục THADS tỉnh Long An ra lệnh ngăn chặn 13 QSDĐ của HP bằng công văn 525/CTHADS ngày 18-9-2017 kéo dài suốt hơn 14 tháng mới gỡ bỏ. Ngay sau đó, Cục THADS tỉnh Long An tái lập ngăn chặn toàn bộ 232,66ha bằng quyết định số 07/QĐ-CTHADS (QĐ 07) ngày 18-12-2018 kéo dài đến nay.

1 NĂM 6 LẦN KIẾN NGHỊ “GIẢI CỨU”

Trong văn bản (VB) kiến nghị lần 6 (số 08/CV-CPHP.21 ngày 9-1-2021), Cty HP đã chứng minh việc Cục THADS tỉnh Long An ngăn chặn 13 QSDĐ bằng công văn số 525 rồi QĐ 07 theo yêu cầu của CPL là trái quy định của pháp luật, bởi PQTT hoàn toàn không có nội dung nào buộc ngăn chặn. Cty HP liên tục khiếu nại, yêu cầu thu hồi QĐ 07 trái pháp luật nhưng đến nay, Cục THADS vẫn quyết ngăn chặn đến cùng nhằm triệt hạ CĐT, cô lập DA.

Liên quan đến 2 chỉ đạo “tréo ngoe”, Phó TGĐ Cty HP Thái Thị Hồng Hậu lên tiếng: “Chúng tôi bức xúc trước việc ông Chủ tịch UBND tỉnh Long An dùng mệnh lệnh hành chính buộc CĐT ngưng triển khai DA. Trong khi trước đó, theo yêu cầu của UBND tỉnh, HP đã nộp 210 tỷ đồng vào tháng 5-2017 để đảm bảo cho DA được tiếp tục triển khai. Sau khi nộp số tiền rất lớn thì DA bị “cấm vận”, đẩy CĐT vào đường cùng!”.

Ngày 9-2-2020, HP có VB kiến nghị lần 1 gửi Chủ tịch UBND tỉnh Long An đề nghị được tiếp tục triển khai DA, nhằm giảm thiểu thiệt hại và tránh gây thêm hậu quả khó khắc phục. Do không được phản hồi nên ngày 10-3-2020, HP có kiến nghị lần 2. Trước những thiệt hại gây ra cho DA ngày càng chồng chất, HP có VB kiến nghị lần 3 ngày 6-6-2020, rồi lần 4 ngày 17-9-2020.

Tiếp nhận VB kiến nghị lần 5 của Cty HP, PV Báo CATP đã đến Văn phòng UBND tỉnh Long An sáng 27-11-2020 trao đổi thông tin nhưng lãnh đạo đều bận việc. PV đã đăng ký làm việc với lãnh đạo UBND tỉnh Long An vấn đề: Thứ nhất, Chủ tịch UBND tỉnh Long An yêu cầu Cty HP tạm dừng triển khai DA 2 tháng nhưng nay đã hơn 14 tháng, lệnh này chưa được xem xét thu hồi, gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp.

Thứ hai, Cục THADS tỉnh Long An đã ngăn chặn 13 QSDĐ hơn 232ha của Cty HP suốt hơn 3 năm qua, gây thiệt hại đặc biệt cho doanh nghiệp, có nguy cơ phá sản. Ý kiến của Chủ tịch UBND tỉnh Long An kiêm Trưởng ban chỉ đạo THADS tỉnh về việc ngăn chặn này? UBND tỉnh có biện pháp “cởi trói” cho doanh nghiệp khi phải gánh chịu “một cổ hai tròng”?;

Đến nay đã hơn 45 ngày nhưng PV chưa nhận được phản hồi từ lãnh đạo UBND tỉnh Long An.

VĂN BẢN CỦA BỘ KH&ĐT CHỈ “ĐỌC CHO VUI” (?!)

Liên quan đến thi hành PQTT, tại cuộc họp ngày 30-11-2020 do Cục THADS tỉnh Long An tổ chức, đại diện HP nêu ý kiến: Việc thi hành PQTT tuy có khó khăn nhưng HP luôn nỗ lực đàm phán, để đạt thỏa thuận với CPL. Về phía CPL, hiện đang tồn tại 2 quan điểm trái ngược: Vừa muốn thi hành PQTT, lập liên doanh, vừa muốn “tách DA, chia 130ha đất” (cắt ra từ 13 QSDĐ của HP). Hồng Phát đề nghị CPL từ bỏ yêu cầu “tách DA, chia đất” trái pháp luật, đồng thời cam kết thực thi PQTT để 2 bên tiếp tục đàm phán, ký hợp đồng, lập liên doanh.

Đại diện HP trình bày: Để liên doanh được thành lập, có 2 điểm mấu chốt cần phải được làm sáng tỏ, đó là tư cách pháp nhân của CPL và số tiền 15,6 triệu USD mà CPL đã chuyển từ nước ngoài vào Việt Nam “tạm ứng” cho DA. HP đã nhiều lần đề nghị CPL chứng minh tư cách pháp nhân đối với DA nhưng CPL cho rằng luật pháp Việt Nam không có quy định nên không thực hiện.

Để giúp CPL nhận thức đúng và tuân thủ pháp luật Việt Nam về đầu tư, HP đã có hai công văn gửi Sở KH&ĐT tỉnh Long An đề nghị có ý kiến chuyên môn về “tư cách pháp nhân” và “khoản ngoại tệ 15,6 triệu USD của CPL”. Ngày 27-8-2019, Sở KH&ĐT có VB phúc đáp, yêu cầu HP nghiên cứu thực hiện theo VB 2463/BKHĐT-PC ngày 17-4-2018 của Bộ KH&ĐT.

Phó TGĐ Cty HP Thái Thị Hồng Hậu phản ứng: Theo VB của Bộ KH&ĐT, CPL phải thực hiện thủ tục đăng ký đầu tư, đồng thời mở tài khoản góp vốn (15,6 triệu USD) và gửi hồ sơ đăng ký cho Ngân hàng Nhà nước. Luật sư (LS) Lương Văn Trung – đại diện ủy quyền của CPL, cho rằng VB số 2463/BKHĐT-PC của Bộ KH&ĐT chỉ “đọc cho vui, không có giá trị” (?!). Đáng nói, tại cuộc họp THA, LS Trung không chỉ 1 mà đến 3 lần thoải mái “phán” VB của Bộ KH&ĐT chỉ “đọc cho vui”; đồng thời yêu cầu duy trì hiệu lực QĐ 07.

Đại diện Cty HP lên tiếng: “Phát biểu của LS Trung đi ngược lại với sứ mệnh của người LS luôn bảo vệ sự độc lập của tư pháp, xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam XHCN. Do đó, ngày 17-12-2020, Cty HP đã có văn bản kiến nghị Liên đoàn LS Việt Nam cùng các cơ quan chức năng xem xét, làm rõ, xử lý đối với LS Trung có dấu hiệu vi phạm Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề LS Việt Nam”.