Dù còn thiếu rất nhiều thủ tục pháp lý như chưa được cấp giấy phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chưa có báo cáo Đánh giá tác động môi trường (ĐTM)… nhưng dự án đầu tư Khu du lịch sinh thái, văn hoá tâm linh Đá Thiên (Trại Cau, Đồng Hỷ, Thái Nguyên) đang được triển khai và dự kiến lấy tới hơn 55.6ha đất trồng lúa và đất rừng để có thể bắt đầu tiến hành xây dựng.
Đơn phản ánh sai phạm của người dân thị trấn Trại Cau, Thái Nguyên
Đối với dự án thu hồi, chuyển đổi từ 10 ha đất rừng, đất nông nghiệp trở lên cần phải Thủ tướng chính phủ phê duyệt, cho phép. Nhưng đơn vị chủ đầu tư với sự hậu thuẫn từ chính quyền địa phương điềm nhiên “bỏ qua” quy định mà tự ý thu mua hàng chục ha đất, giải phóng mặt bằng với cơ chế thu hồi đất tự thỏa thuận nhưng chủ đầu tư chỉ trả 70% giá trị đất, còn nợ 30%. Như vậy, việc đảm bảo quyền và lợi ích của người dân cũng như giải quyết việc làm cho lao động nông thôn ở địa phương sau khi thu hồi đất hoàn toàn bị chính quyền nơi đây xem nhẹ.
Hiện tại, trong diện tích quy hoạch của dự án, có tồn tại cơ sở thờ tự Đền Đá Thiên được cho là của nhân dân nhưng người của dự án lại đang cùng Ban quản lý cơ sở tín ngưỡng Đền Đá Thiên ghi và thu tiền công đức. Ngạc nhiên hơn, tiền công đức cho một ngôi đền nhỏ, lại đang phải “quyên góp” để xây dựng cả một khu du lịch gần 60ha.
Bản thân trong các hạng mục của dự án đề xuất phê duyệt đã bao gồm mở rộng, nâng cấp, tu bổ, tôn tạo đền Đá Thiên. Thế nhưng, 80% tiền công đức cho đền Đá Thiên đã bị trưng dụng theo quyết định của Ban quản lý đền ( ông Vũ Đăng Khoa, Chủ tịch UBND thị trấn Trại Cau làm trưởng ban và ông Đỗ Khắc Thân, Giám đốc Công ty Xây dựng Mỹ thuật Thiên Phúc – đơn vị chủ đầu tư làm phó ban). Vậy số tiền dự kiến giành cho hạng mục này trong dự án là không đủ mà vẫn được phê duyệt? Hay con số đó thực chất chỉ là con số “ảo” còn chính quyền địa phương lại đang cổ xúy cho hành động lợi dụng tấm lòng thiện – nguyện của người dân để thu lợi bất chính?
Ngày 23/2/2018, UBND tỉnh Thái Nguyên có văn bản số 542/UBND về việc giao Công ty TNHH Xây dựng Mỹ thuật Thiên Phúc thực hiện nghiên cứu, khảo sát, lập điều chỉnh quy hoạch , lập hồ sơ đề xuất dự án đầu tư khu du lịch sinh thái Đá Thiên.
Nhưng điều bất thường ở đây, ngày 12/1/2018 UBND huyện Đồng Hỷ đã gửi công văn số 32/UBND đề nghị Ban Thường vụ Huyện Đồng Hỷ xin chủ trương nghiên cứu, lập điều chỉnh quy hoạch , lập dự án và tổ chức triển khai dự án.
Ngày 15/01/2018, huyện Đồng Hỷ có văn bản số 436a/UBND – KTHT hướng dẫn nhà đầu tư lập nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500 của khu du lịch sinh thái Đá Thiên.
Ngày 20/6/2018 UBND tỉnh Thái Nguyên ban hành quyết định chủ trương đầu tư cho dự án nhưng phải đến tận ngày 9/7/2018 UBND Huyện Đồng Hỷ mới ban hành quyết định phê duyệt chi tiết 1/500 của dự án.
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Trần Quốc Tỏ kiểm tra thực tế tiến độ triển khai Dự án Khu du lịch sinh thái văn hóa Đá Thiên.
Những vấn đề bất cập trong dự án xây dựng Khu du lịch sinh thái văn hoá Đá Thiên không chỉ được thể hiện bởi thái độ ngang nhiên của chủ đầu tư, nó còn được thể hiện bằng những văn bản, quyết định của chính quyền với các mốc thời gian chồng chéo, sai quy trình hòng che đậy, hợp lý hóa những sai phạm nghiêm trọng của cả hai phía chính quyền và Công ty TNHH Xây dựng Mỹ thuật Thiên Phúc.
Lãnh đạo UBND trị trấn Trại Cau- ông Hoàng Trung Thông khẳng định “Hiện tại, dự án chưa hoàn thiện thủ tục về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo đúng quy định.” nhưng cũng không quên nhấn mạnh “đây là dự án trọng điểm nên lãnh đạo hết sức quan tâm”. Vậy nên , việc Công ty Xây dựng Mỹ thuật Thiên Phúc thu hồi hơn 20ha, trong đó là 15ha trồng lúa của người dân không gặp bất cứ trở ngại nào từ phía chính quyền địa phương và diện tích giải phóng mặt bằng ngày càng được mở rộng một cách thuận lợi.
Trao đổi về việc này, luật sư Trần Văn Lý, VP luật sư số 1 tỉnh Vĩnh Phúc cho rằng: chủ đầu tư tự ý thu mua gần 20 ha đất lúa để thực hiện dự án là trái luật bởi tại khoản 3, khoản 4 điều 191 – luật Đất đai quy định các trường hợp không được nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp quy định: Hộ gia đình, cá nhân không trực tiếp sản xuất không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa.
“Tuy nhiên, nhà đầu tư không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhưng đã thực hiện một số hợp đồng chuyển nhượng đất nông nghiệp với một số người dân được UBND thị trấn xác nhận, không có biện pháp ngăn chặn như vậy là trái pháp luật” Luật sư Lý phân tích.
Tại khoản 1, điểm a, điều 58 Luật Đất đai 2013 quy định : Điều kiện giao đất, cho thuê đất , cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất để thực hiện các dự án đầu tư : cơ quan nhà nước có thẩm quyền chỉ được quyết định giao đất, cho thuê, chuyển đổi mục đích sử dụng khi có văn bản chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ đối với trường hợp chuyển đổi mục đích sử dụng từ 10ha đát trồng lúa trở lên, từ 20ha đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng trở lên…
Tuy nhiên, các căn cứ để UBND tỉnh Thái Nguyên phê duyệt dự án không hề có văn bản chấp thuận của Thủ tướng. Luật sư Lý cho rằng: Hiện nay, UBND tỉnh đã phê duyệt dự án và chấp thuận cho nhà đầu tư chuyển nhượng đất nông nghiệp của các hộ dân, trong khi HĐND tỉnh chưa có chủ trương đầu tư và chưa có văn bản của Thủ tướng chính phủ cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án là trái quy định.
Luật sư Hoàng Ngọc Biên – Đoàn luật sư TP Hà Nội cho rằng: “ Trong trường hợp này, sau khi các cơ quan có thẩm quyền giao cho nhà đầu tư lập dự án khả thi thì phải báo cáo Thủ tướng phê duyệt chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Nếu không báo cáo mà cho phép nhà đầu tưi chuyển nhượng đất của dân là sai quy trình. Việc cho phép chuyển đổi phải lèm bản đồ giải thửa từng khu vực , thu hồi, cắm mốc thực địa, sau đó mới giải phóng mặt bằng. Đây là vấn đề ảnh hưởng lớn đến an ninh lương thực và sinh kế của người dân trong vùng, Thủ tướng chưa chấp thuận mà cho phép đầu tư như vậy là trái pháp luật”.
Dự án đầu tư vốn khủng, liên quan đến vấn đề tâm linh, tín ngưỡng của người dân nhưng lại xem nhẹ và bỏ qua lợi ích lâu dài của người dân. UBND tỉnh Thái Nguyên, UBND thị trấn Trại Cau những cơ quan cầm quyền lại đặt nặng vấn đề về thành tích hay kinh tế mà cố tình không hiểu luật hay ngang nhiên coi thường luật pháp.
Dự án xây dựng khi du lịch sinh thái văn hóa Đá Thiên được UBND tỉnh Thái Nguyên ban hành quyết định phê duyệt ngày 20/06/2018 bao gồm các hạng mục: Khu nhà điều hành, quản lý, đón tiếp; khu du lịch, ẩm thực; khu du lịch sinh thái – văn hóa bản địa; khu dịch vụ tâm linh; khu cây xanh bảo vệ cảnh quan, mặt nước và khu giao thông, bãi đỗ xe.
Theo dự kiến, trong quý I/2019 sẽ tiến hành dự án và hoàn thành đưa vào sử dụng trong quý III/2019. Dự án được tiến hành hứa hẹn sẽ góp phần không nhỏ vào sự phát triển về đời sống và văn hóa của người dân địa phương cũng như toàn tỉnh. Thế nhưng, dự án dang dở đang vấp phải sự phản đối quyết liệt từ chính người dân nơi đây.
Phương Thảo
