Hai nhà sáng lập SJ Hunt và Lavolio của một thương hiệu bánh kẹo trở nên lo lắng khi nhiều tháng rồi mà hàng đã chuyển vẫn chưa đến nơi như dự định. Cả hai đã phải trả số tiền cao ngất ngưởng để đảm bảo chuyển 30 nghìn hộp nhôm thiếc thành phẩm bánh kẹo tới cảng ở Suffolk, Anh.
Thông thường, một lần thuê container rơi vào khoảng từ 1500 đô đến 2000 đô la Mỹ, lần này, phía Hunt đã phải bỏ ra hơn 10 nghìn đô la, một khoản chi phí khổng lồ chỉ để sử dụng dịch vụ chưa chắc thu được lợi nhuận. Hunt chia sẻ: “Dù quãng thời gian này ngắn hay dài thì cũng là một cơn ác mộng chưa từng có đối với chúng tôi”.
Khoảng 18 tháng sau thời kỳ đầu của đại dịch Covid-19, ngành vận chuyển toàn cầu vẫn đang trong tình trạng khủng hoảng với các đơn hàng tồn đọng trong thời gian mua sắm cao điểm. Trước khi virus tấn công thế giới, các công ty có thể dễ dàng thuê một container nhỏ 20 feet hoặc 40 feet để chuyển hàng hóa với chi phí thấp. Mỗi container có tuổi thọ khoảng 15 năm trước khi được tái chế. Thế nhưng giờ đây các “thùng chứa khổng lồ” vẫn nằm rải rác trên khắp châu Âu và Bắc Mỹ, trong khi chuỗi cung ứng vẫn cần số lượng lớn container để đáp ứng các đơn đặt hàng. Nhu cầu hàng hóa tăng vọt khiến mạng lưới tàu biển, container, xe tải vận chuyển chưa thể bắt kịp tốc độ mới. Kết quả là, container trở nên vô cùng khan hiếm và cực kỳ đắt đỏ.
Theo dữ liệu từ Drewry, công ty tư vấn nghiên cứu hàng hải, chỉ một năm trước, các công ty sẽ trả khoảng 1920 đô để đặt một container dài 40 feet di chuyển trên tuyến đường tiêu chuẩn giữa Trung Quốc và châu Âu. Nhưng hiện tại, con số này đã lên đến 14 nghìn đô la, tăng 600%. Trong khi đó, chi phí để mua đứt một container tăng gấp đôi. Các doanh nghiệp toàn thể giới vật lộn để đối phó. Gã khổng lồ nội thất Ikea đã mua các container riêng nhằm cố gắng giảm bớt một số vấn đề về hậu cần. Tuy nhiên đây không phải là giải pháp cho một công ty sản xuất quy mô nhỏ và vừa.
Nhìn lại tình hình nhiều tháng qua, chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy, gây ra tình trạng thiếu hụt các mặt hàng từ chip máy tính đến sữa lắc của McDonald. Trong đó, container đóng vai trò trung tâm của sự hỗn loạn. Khi đại dịch xảy ra, các hãng tàu lớn phải hủy bỏ hàng chục chuyến tàu chuẩn bị ra khơi, đồng nghĩa với không thể vận chuyển hàng hóa ngay trong bối cảnh nhiều ngành công nghiệp dần phục hồi. Dư thừa các container rỗng tồn tại do hạn chế chống dịch Covid-19 tiếp tục gây khó khăn cho các hoạt động tại các cảng và kho bãi cũng như chi phí tiếp tục tăng.
Emile Hoogsteden, Phó Chủ tịch phụ trách thương mại của Cảng Rotterdam ở Hà Lan, cảng lớn nhất châu Âu, cho biết có rất nhiều container rỗng nằm tại cảng. Hoogsteden chỉ ra một điểm mâu thuẫn là rất nhiều hàng hóa đi từ châu Âu trở lại châu Á là những vật liệu có giá trị thấp như giấy phế liệu và sắt vụn. Giá vận chuyển tăng lên khiến những chuyến đi đó không còn giá trị nữa, container mắc kẹt tại chỗ. Một vấn đề khác là các container đang lưu thông bị giữ lại trong thời gian dài. Như vậy cần nhiều “thùng vận chuyển” hơn để tránh bị chậm so với kế hoạch. Konstantin Krebs, đối tác quản lý của Capstan Capital, một công ty ngân hàng đầu tư làm việc với các nhà đầu tư trong lĩnh vực vận chuyển container, cho hay lượng hàng tồn đọng sẽ làm mất thêm thời gian để cập cảng và dỡ hàng. Ông nói: “Những con tàu mắc kẹt với hàng nghìn container từ bảy đến tám ngày”.
Thiếu hụt số lượng là một trong những lí do khiến chi phí mua thùng chở hàng tăng mạnh. John Fossey, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu cho thuê và thiết bị container tại Drewry, cho biết: “Chúng tôi đang chứng kiến mức giá cao kỷ lục” và lưu ý các công ty sản xuất container, phần lớn có trụ sở tại Trung Quốc, đã phải đối mặt với chi phí nguyên liệu thô tăng cao. Các thùng vận chuyển phần lớn được làm từ một loại thép đặc biệt chống ăn mòn, thời gian gần đây, chi phí mua vật liệu đắt hơn đáng kể và chi phí nhân công tỷ lệ thuận theo đó. Vận may chỉ mỉm cười với các nhà đầu tư vào kinh doanh container vận chuyển vốn mang lại lợi nhuận ổn định trước đại dịch thì nay càng được thị trường thúc đẩy. Chi phí trả trước cao hơn bù đắp cho các thỏa thuận cho thuê khác, người bán container cũng thu được nguồn lợi lớn hơn.
Dirk Baldeweg, Giám đốc điều hành tại Buss Capital, một tập đoàn đầu tư container cho hay, vì chi phí mua khá cao nên nhiều công ty cho thuê đang yêu cầu các hãng vận tải ký hợp đồng dài hạn. Điều này có thể mang lại một lớp nhà đầu tư mới đang tìm kiếm thu nhập ổn định khi lãi suất vẫn ở mức thấp kỷ lục. Tuy nhiên tình hình không mấy khả quan với những bên chỉ muốn thuê trong thời gian ngắn. Sanjay Aggarwal, đồng sáng lập của Spice Kitchen, một công ty gia vị và trà có trụ sở tại Liverpool, Anh, than thở anh đã trả gấp ba lần mức phí thông thường chỉ để sử dụng container lưu trữ nguồn thực phẩm, tức là chi phí để vận chuyển gia vị cũng cao gấp ba lần. Aggarwal chia sẻ: “Chúng tôi không thể thu hồi hàng nghìn bảng Anh tiền chi phí và điều đó thật đáng buồn”.
Các chuyên gia trong ngành cũng không thể chắc chắn khi nào giá container sẽ giảm. Fossey cho rằng, Tết Nguyên đán năm 2022 có thể giúp giãn thời gian khi các nhà máy rục rịch giảm tốc sản xuất và nghỉ ngơi. Gene Seroka, Giám đốc điều hành tại Cảng Los Angeles, cửa ngõ thương mại lớn nhất ở Bắc Mỹ, nhận định rằng đợt tăng nhu cầu mua hàng lần này là do đại dịch gây ra. Mặc dù điều này tích cực với nền kinh tế nhưng làm lộ ra khiếm khuyết của chuỗi cung ứng toàn cầu và có khả năng tồn tại đến năm 2023.
TL
